Gert Tabak

Mijn langverwachte biografische roman over leven en werk van kunstschilder/tuinontwerper Ton ter Linden (Amsterdam, 1935) is inmiddels gepubliceerd. Ik heb de herinneringen van Ton verpakt in een boeiende en intieme biografische roman. Niet alleen zijn verhalen gebruikte ik voor deze biografie in romanvorm, maar ook veel brieven en dagboekfragmenten. Het is een zeer persoonlijk document geworden waarin je meegezogen wordt in het bijzondere leven van deze kunstenaar.

Als jongeling werkte Ter Linden in Artis en later werd hij aangenomen bij het Amsterdamse Operaballet. Hij leefde in één huis met Lida Lobo-Polak, Ramses Shaffy en Harry Mulisch. Het feit dat Ter Linden op mannen valt vindt hij heel gewoon, maar zo denkt de wereld er niet altijd over heeft hij ondervonden. In het boek volg je zijn persoonlijke ontwikkeling, en dus ook die van het tekenen en schilderen met als centrale thema de natuur. Diezelfde natuur is ook de voedingsbodem voor zijn tuinontwerpen. Langzamerhand zie je Ter Linden toegroeien naar de verwezenlijking van zijn beroemde tuinen in Ruinen en maak je in woord en beeld mee hoe die tot stand zijn gekomen.

Ter Linden creëerde vanaf de jaren ’70 een nieuwe natuurlijke tuinstijl, die volledig ecologisch is en oog heeft voor de kringlopen in de natuur. Biodiversiteit, iets dat nu een hot item is, was voor hem een halve eeuw geleden al heel gewoon. Zijn transparante en hoog oprijzende borders op kleur zijn iconisch geworden. De borders ziet hij als een verlengstuk van zijn aquarelleren en pastelleren. Eigenlijk schildert de kunstenaar met planten zijn borders tot een levend kunstwerk.

Deze manier van tuinieren sprak erg aan en Ter Linden werd de koploper/trendsetter van het Nieuwe Tuinieren, The Dutch Wave, zoals men het in het buitenland noemt. Velen raakten geïnspireerd en volgden zijn natuurlijke benadering, ook internationaal. Deze manier van tuinieren van Ton ter Linden is belangrijk geweest voor de ontwikkeling van het tegenwoordige tuinieren. Zijn woordgebruik zoals weefplanten, wiedstok, selectief wieden, en tuinen op kleur is inmiddels gemeengoed geworden. Vanwege de relatie tuinieren en schilderen en de fascinatie voor het impressionisme wordt Ter Linden door de media de Dutch Monet genoemd.
Het is zeer interessant om te lezen hoe deze selfmade man zo’n hoge standaard ontwikkelde in de tuincultuur. Hij heeft voor altijd het tuinieren veranderd. Maar helaas ging zijn persoonlijke leven allesbehalve over rozen. Zouden de opgelopen trauma’s de basis zijn geweest voor zijn tuinpassie?

Ton ter Linden is 90 geworden op 10 juli 2025. Hij heeft de ziekte van Parkinson en ik ben al jaren zijn mantelzorger. Na een aantal verhuizingen wonen we op dit moment in het groene Drentse dorp Sleen.

Ik heb tot zijn 36^e in Meppel gewoond en was leerkracht basisonderwijs in Ruinerwold toen ik in 1992 Ton ontmoette. Naast het schrijven van artikelen voor magazines is ‘Voorbije Seizoenen’ mijn debuut als auteur van een boek. Als fotograaf, met alleen beeld, heb ik zo'n stuk of 10 boeken op m'n naam staan.

Voorbije Seizoenen, hardcover, 193 x 260mm, 448 pag. en 250 foto’s. ISBN 9789465201818, € 54,45

Auteurswebshop: https://www.bravenewbooks.nl/gert_tabak           

Het boek is ook te bestellen in de reguliere (internet) boekhandel of, met korting en gesigneerd, af te halen bij Atelier Ton ter Linden, Boelkenweg 8, 7841 CG Sleen.